ترک انفاق و مجازات آن

ترک انفاق و مجازات آن : در هنگام شکل گیری زندگی مشترک ، تعهدات و تکالیفی در مقابل حقوق قانونی برای طرفین نکاح ایجاد می گردد که عدم رعایت این حقوق وعدم انجام تعهدات مربوطه می تواند اسباب شکل گیری یک جرم کیفری را تشکیل دهد. یکی از جرائم مطرح شده دراین عرصه، جرم ترک انفاق می باشد که به سبب عدم پرداخت نفقه به زن شکل می گیرد.

نفقه چیست؟

نفقه زن در ماده1107 قانون مدنی تعریف شده و بدین صورت آمده است:
– نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت و یا به واسطه نقصان یا مرض.
عبارت – وضعیت زن – در ماده فوق الذکر، سبب شده است تا میزان نفقه یک زن با زن دیگر با توجه شرایط آنها تفاوت داشته باشد. اما نفقه اقارب نسبی در ماده 1204 قانون مدنی مورد اشاره واقع شده و این ماده تنها به ذکر مصادیقی از نفقه اکتفا کرده است. بر طبق این ماده:
– نفقه اقارب عبارت استاز مسکن و البسه و غذا و اثاث البیت به قدر رفع حاجت با در نظر گرفتن استطاعت منفق.

چه کسانی مشمول دریافت نفقه واقع می گردند؟

مهمترین رکن نفقه را – زوجه – به عنوان یکی از نفقه گیرندگان و بعد از وی، دومین رکن دریافت نفقه را فرزندان تشکیل می دهند. اما در خصوص سایرین اعم از پدر و مادر و خواهر و برادر ، دریافت نفقه تنها در یک خط عمودی از اقربای نسبی است که به شکل ذیل می باشد:
– منظور از اقربای نسبی خط عمودی، پدر و مادر و والدین آن هاست و همچنین نوادگان آن ها می باشد. بنابراین مرد وظیفه ای در پرداخت نفقه به خواهر و برادر و دیگران ندارد و برادر و خواهر مشمول دریافت نفقه نیستند ، که تمامی این موارد توسط وکیل نفقه مورد بررسی قرار می گیرد .

شرایط دریافت نفقه توسط نفقه گیرنده چیست؟

شرایط خاصی برای دریافت نفقه مقرر شده است که به اختصار مورد اشاره واقع می گردند.

شرایط دریافت نفقه توسط زوجه

• زوجه یا در عقد دائم باشد و یا ضمن عقد موقت، شرط نفقه شده باشد، بنابراین اگر زنی با مرد عقد موقت کرده باشد مستحق نفقه نخواهد بود مگر آنکه در ضمن عقد موقت اخذ نفقه از شوهر را شرط کرده باشد .
• زوجه به وظایف خود در قبال زوج ،تحت عنوان تمکین، اعم از تمکین خاص و عام، عمل نموده باشد. بنابراین اگر حکم نشوز زن صادر شده باشد زوجه به هیچ عنوان مستحق نفقه نخواهد بود.
• باردار بودن زوجه از جانب همسر خود، در صورت وقوع طلاق و یا فسخ نکاح.
• عدم اتمام عده زن در طلاق رجعی ( مگر اینه طلاق در حالت نشوز رخ داده باشد )

شرایط دریافت نفقه توسط فرزندان

• حضور دختر در خانه پدری ، باید به این نکته اشاره کنیم که نامزدی مانع اخذ نفقه نخواهد شد و دختری که نامزد کرده هم می تواند از پدرش نفقه دریافت کند
• عدم اشتغال پسر. پسرها تا زمان تحصیلشان البته تا سن 25 سالگی مستحق نفقه خواهند بود..
  لازم به ذکر است که نفقه فرزندان بر عهده پدر بوده و مادر در این خصوص تکلیفی ندارد.

شرایط دریافت نفقه توسط پدر و مادر

• استطاعت مالی نفقه دهنده، مرد زمانی وظیفه پرداخت نفقه به پدر یا مادرش را بر عهده دارد که توانایی و ملائت مالی برای پرداخت نفقه را داشته باشد اگر درامد مرد به میزان تامین نیازهای خودش هم نباشد وظیفه ای در قبال پرداخت نفقه به پدر یا مادر ندارد.
• عدم استطاعت مالی نفقه گیرنده و عدم توانایی اشتغال به کار یکی از آنان به جهتی از جهات

شرایط انفاق

نکته قابل توجه در مقاله ترک انفاق و مجازت آن و مشاوره حقوقی نفقه ،  قانون پرداخت نفقه زوجه را بر عهده مرد دانسته و همچنین تاکید شده است که استطاعت مالی و همچنین اشتغال به کار و استقلال مالی زوجه، نمی تواند مانع ترک انفاق از جانب زوج گردد. نکته قابل توجه آن است که در صورت مغایرت نفقه زوجه با نفقه پدر و مادر مرد ملزم به پرداخت نفقه زوجه می باشد. پرداخت نفقه و مهریه زوجه بر هر چیزی حتی پرداخت بدهی های مرد مقدم می باشد .

رفع تکلیف مرد از پرداخت نفقه

با آنکه تعهد به پرداخت نفقه یکی از مهمترین تعهدات زندگی مشترک می باشد اما تحت شرایطی، قانون این حق را به مرد داده است تا از پرداخت آن امتناع نماید بدون آنکه حق مطالبه و دریافتی برای زن قائل گردد. این موارد عبارتند از:

عدم تمکین

تمیکن به دو نوع عام و خاص دسته بندی می گردد. عدم رعایت هر کدام از آن ها می تواند مانع دریافت نفقه گردد. تمکین خاص به معنای پاسخ گویی زن به نیاز جنسی همسر خود بوده و تمکین عام به معنای عدم رعایت نیازهای عامیانه زندگی مشترک از جانب زن است.

نشوز

یکی از مسائلی که در زندگی مشترک به وقوع می پیوندد نشوز و نافرمانی زن است. نشوز یعنی عدم رعایت دستورات مرد در زندگی مشترک توسط زن، اشتغال زن به حرفه ای خلاف شئونات زندگی مرد، زندگی زن در منزلی جدا از مرد بدون رضایت وی و یا موارد دیگری که به معنای نافرمانی زوجه باشدهمگی زن را در زمره زنان ناشزه قرار می دهد.

ترک انفاق و مجازات آن

اثبات ترک انفاق و بررسی آن در دادگاه کیفری

این قدرت و اختیار به زوجه داده شده است تا در صورت عدم پرداخت نفقه توسط مرد ، زن بتواند با مراجعه به وکیل متخصص کیفری ، شکایت کیفری تحت عنوان ترک انفاق تنظیم نماید و مرد را تهدید به مجازات کیفری نماید زمانی که در دادسرا پرونده ای تحت عنوان ترک انفاق مطرح می گردد، وظیفه اثبات عدم پرداخت نفقه بر عهده شاکی بوده. چنانچه مرد از حضور در دادگاه امتناع ورزد حکم جلب وی صادر می شود. زوجه می بایست تمامی ادله خود را که بیشتر تحت عنوان شهود است حاضر نماید، و توسط وکیل خانواده از دادگاه الزام زوج به پرداخت مهریه را مطالبه نماید .

دادسرا در رسیدگی به پرونده مطروحه، تبادل اطلاعاتی زیادی را با ضابطین دادگستری داشته و با سرعت بالایی به پرونده های ترک انفاق کیفری رسیدگی می نماید. دادگاه پس از بررسی پرونده مذکور، در صورت اثبات عدم پرداخت نفقه با وجود توانایی مالی ، مرد را به حبس و جزای نقدی محکوم خواهد نمود.

ترک انفاق و مجازات آن

در صورتی که مرد با وجود تمکین زن و قدرت و توانایی مالی خود، از پرداخت نفقه زوجه و فرزندان خود سر باز زند به حبس تعزیزی درجه شش محکوم شده و دادگاه بعد از بررسی شرایط احراز جرم کیفری، او را به شش ماه تا دو سال حبس تعزیری، محکوم می نماید. باید دقت نمود که اثبات ترک انفاق کیفری بر عهده زوجه و اثبات عدم تمکین بر عهده زوج می باشد.

تفاوت ترک انفاق کیفری و دادخواست نفقه

در مقاله ترک انفاق و مجازات آن می بایست به این نکته اشاره داشت که ترک انفاق جرم مستمری بوده و امکان دارد به دفعات مکرر و در زمان های مشخصی در گذشته رخ داده باشد. بسیاری از حقوقدانان و قضات، مطالبه نفقه گذشته را فاقد جنبه کیفری دانسته و بر این باورند که باید در قالب دادخواست مطالبه نفقه گذشته و در دادگاه حقوقی محل اقامت خوانده مورد رسیدگی واقع گردد. ولی نفقه حال را شامل جنبه کیفری دانسته و نفقه گیرنده می تواند در دادگاه کیفری اقامه دعوی نماید.
صورت دیگری از ترک انفاق بدون جنبه کیفری نیز وجود دارد و آن زمانیست که ترک انفاق در عقد موقت روی داده باشد. این امر مشمول ماهیت جرائم کیفری نشده و در صورتی که به صورت شرط ضمن عقد، پرداخت نفقه از جانب مرد برای زوجه مقرر شده باشد و وی از پرداخت آن امتناع نماید، زوجه صرفا می تواند دادخواست مطالبه نفقه را به دادگاه حقوقی محل اقامت خوانده تقدیم نماید و نمی تواند از مزایای شکایت کیفری در این زمینه بهره ببرد.

اقدامات لازم برای شکایت کیفری ترک انفاق:

برای شکایت کیفری علیه مرد به سبب ترک انفاق زوجه می بایست با مراجعه به وکیل دادگستری و با استمداد از او شکواییه را با عنوان ترک انفاق تنظیم نماید، پس از معین شدن زمان رسیدگی زوجه می بایست به همراه وکیل خود در دادگاه حضور یابد و مدارک و مستندات خود را که اماره ای مبنی بر عدم پرداخت نفقه می باشد به قاضی دادگاه تقدیم نماید. با توجه به پیچیدگی و حساسیت دعاوی کیفری ازجمله ترک انفاق استفاده و کمک گرفتن از بهترین وکیل تهران ضرورتی انکار ناپذیر است. لازم به ذکر است که دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم ترک انفاق محل وقوع جرم می باشد نه محل سکونت خواهان یا خوانده جهت کسب اطلاعات بیشتر با گروه حقوقی عدل جویان همراه باشید .