معاونت در جرم و شرایط تحقق آن

معاونت در جرم چیست ؟ گاهی مرتکب جرم برای انجام عمل مجرمانه نیاز به کمک و همکاری فرد یا افراد دیگری دارد . چیزی که از آن به عنوان شریک جرم یاد می شود. در صورتی که شخص دیگری اقدام به همکاری با مرتکب برای انجام سوء نیتش نماید ،  حسب مورد معاون جرم یا شریک در جرم محسوب می شود.

معاونت در جرم

معاونت در لغت به معنای مساعدت کردن و یاری رساندن است . در اصطلاح حقوقی معاونت در جرم حالتی است که فرد بدون دخالت مستقیم و تنها به صورت غیر مستقیم در وقوع جرم اثر گذاشته باشد. به این فرد معاون جرم گفته می شود . معاون فقط باعث سهولت در نتیجه ی جرم می شود و فاعل اصلی جرم خود به تنهایی مرتکب آن است. بنابراین مجازات معاونت در جرم با مجازات مرتکب اصلی آن متفاوت می باشد.

مصادیق معاون جرم

قانونگذار در ماده 126 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ، اقدام به بیان مفهوم معاون جرم کرده است . طبق این ماده معاون در جرم کسی است که : دیگری را ترغیب ، تهدید ، تطمیع ، یا تحریک به ارتکاب جرم کند یا با دسیسه یا فریب یا سوء استفاده از قدرت ، موجب وقوع جرم گردد . هر کس وسایل ارتکاب جرم را بسازد یا تهیه کند یا نحوه انجام جرم را به مرتکب ارائه کند .
هرکس به هر نحوی ، امکان رخ دادن جرم را آسان کند .

البته فعل مجرمانه باید به مرحله اجرا در آید یا فعل خود مراحل انجام‌یافته جرم باشد، تا شرط معاونت در جرم تحقق یابد. با وجود این در تعدادی از قوانین خاص دیده می‌شود که قانونگذار برای معاونت در آن جرایم، مجازات مشخص تعیین کرده است که در این موارد قاضی مکلف به اجرای مفاد آن خواهد بود . در غیر این صورت براساس ماده‌ی ۱۲۷ قانون مجازات اسلامی اعمال می گردد.

مجازات معاون در جرم

قانونگذار در ماده 127 در صورتی که در شرع یا قانون، مجازات دیگری برای معاون تعیین نشده باشد مجازات وی به ۴ دسته تقسیم می‌شود:

• در جرایمی که مجازات قانونی آنها سلب حیات یا حبس دایم است. حبس تعزیری درجه دو یا سه؛ مجازات تعزیری درجه دو یعنی بیش از پانزده تا بیست و پنج سال یا جزای نقدی بیش از پانصد و پنجاه میلیون ریال تا یک میلیارد ریال و مجازات تعزیری درجه سه یعنی بیش از ده تا پانزده سال یا جزای نقدی بیش از سیصد و شصت میلیون ریال تا پانصد و پنجاه میلیون ریال.

• در سرقت حدی و قطع عمدی عضو، حبس تعزیری درجه پنج یا شش؛ مجازات تعزیری درجه پنج یعنی بیش از دو تا پنج سال یا جزای نقدی بیش از ۸۰ میلیون ریال تا ۱۸۰ میلیون ریال یا محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از ۵ تا ۱۵ سال یا ممنوعیت دایم از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی یا ممنوعیت دائم از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی و مجازات تعزیری ۶ یعنی حبس بیش از ۶ ماه تا دو سال یا جزای نقدی بیش از بیست میلیون ریال تا هشتاد میلیون ریال یا شلاق از سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه و تا نود و نه ضربه در جرائم منافی عفت محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از شش ماه تا پنج سال یا انتشار حکم قطعی در رسانه‌ها یا ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال یا ممنوعیت از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال یا ممنوعیت از اصدار برخی از اسناد تجاری توسط اشخاص حقوقی حداکثر تامدت پنج سال.

• در جرایمی که مجازات قانونی آنها شلاق حدی است سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری درجه شش.

• در جرایم موجب تعزیر یک تا دو درجه پایین‌تر از مجازات جرم ارتکابی.

معاونت در خودکشی چگونه است؟

در بسیاری از موارد ممکن است فردی به خودکشی شخصی دیگر کمک کند. برای مثال می تواند اسباب و لوازم خودکشی فرد را در اختیار او قرار دهد. اعم از تهیه ی طناب دار و یا تهیه ی اسلحه . حتی ممکن است در انجام هر یک از مراحل خودکشی فرد نیز حضور داشته باشد. در چنین مواردی باید گفت که چنین امری می تواند در شرایط خاصی به عنوان معاونت در جرم شناخته شود.

صرف خودکشی در قوانین ایران جرم انگاری نشده و به عنوان جرم شناخته نمی شود. با این حال اگر بتوان ثابت کرد که فردی در خودکشی شخصی دیگر دخیل بوده و او را به خودکشی ترغیب نموده و یا اسباب و لوازم آن را مهیا ساخته حسب مورد قابل پیگرد قانونی و مجازات می باشد.

انجام مشاوره حقوقی

تشخیص موارد معاونت در جرم و تعیین میزان اثرگذاری آن در وقوع جرم از این نظر حائز اهمیت است که قانون مجازات یکسانی برای این دو در نظر نگرفته است. مجازات معاونت در جرم در هر شرایطی نسبت به مجازات مجرم کمتر بوده و مصادیق آن از نظر قانون مشخص است.

قانون شرایط و فاکتورهای معاونت در جرم را به تفصیل بیان کرده است. جرم بودن عمل انجام شده ، قصد مجرمانه ، همزمان بودن اعمال مجرمانه ، تاثیر گذار بودن و به سرانجام رسیدن عمل انجام شده از جمله مواردی است که باید بدان توجه داشت. برای انجام مشاوره حقوقی و دسترسی به وکلای باتجربه و متخصص در این زمینه می توانید با مجموعه ی حقوقی عدل جویان در ارتباط باشید.