شهادت دروغ و مجازات کیفری آن

شهادت دروغ و مجازات کیفری آن : شهادت دروغ و یا شهادت کذب عنوانی است که با ادعای خلاف واقع برای محکوم کردن شخص بی گناه در برابر مقام قضایی ارائه می گردد. از آنجا که شهادت یکی از مهمترین ادله اثبات یک دعواست می تواند تبعات بسیار ناگواری برای فرد غیر مقصر به دنبال داشته باشد.

در راستای مبارزه با اهداف شیطانی برخی از اشخاص و جلوگیری از ارائه شهادت کذب، قانون مجازات اسلامی این حرکت ناشایست را جرم انگاری نمود و مسائل حقوقی آن را در کتب مختلف جزایی مورد بررسی قرار داد. در ادامه با بررسی دقیق تر این موضوع وکیل حقوقی عدل جویان را همراهی کنید.

شهادت دروغ در قانون مجازات اسلامی

جرم انگاری شهادت دروغ  و قذف در ماده 650 قانون مجازات اسلامی صورت گرفته است. این ماده بیان می دارد:
– هر کس در دادگاه و نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد به سه ماه و یک روز تا دو سال و یا به یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.

تبصره : مجازات مذکور در این ماده علاوه بر مجازاتی است که در باب حدود و قصاص و دیات برای شهادت دروغ ذکر گردیده است.

شهادت دروغ در دادگاه

آنچه در باب ماده قانونی فوق مشاهده می شود به صحت اجرای مجازات کیفری بر شخصی می پردازد که در نزد مقام قضایی شهادت کذب داده است و هیچ مقام قضایی همچون قضات دادگاه های کیفری و حقوقی قابلیت پذیرش این عنوان را ندارند. بنابراین می توان گفت شهادت کذب نزد قضات دادگاه ها منتهی به اجرای مجازات فوق در خصوص مجرم است. جرم شهادت کذب یک جرم کیفری است و بنابراین شعبات کیفری دادگاه های محلی نسبت به آن صلاحیت رسیدگی دارند.

شهادت دروغ در دادسرا

شهادت دروغ در دادسرا مدتها مورد نقد و بررسی قرار گرفت. بسیاری از نقادان شهادت دروغ در این بخش از دادگستری را مشمول مجازات ماده 650 قانون مجازات اسلامی نمی دانستند اما برخی دیگر شهادت دروغ در تمامی ارکان قضایی را مشمول این حکم دانسته و ادعا داشتند که عدم اعمال حکم فوق در این مرحله از دستگاه قضایی، اثرات بازدارندگی ماده را بی اثر نموده و به افزایش پرونده های بی پایه و اساس در دادگاه ها منجر می گردد.
به دنبال شرایط فوق، امروزه شهادت دروغ در مرحله دادسرا و تنظیم پرونده نیز تحت الشمول ماده 560 قانون مجازات اسلامی است.

شهادت دروغ در شورای حل اختلاف

شواری حل اختلاف یک مرجع قضایی است که برای برخی از امور حقوقی و کیفری با ماهیت مالی و غیر مالی صلاحیت رسیدگی دارد. این مرجع دارای ماهیت قضایی بوده و دادرسان آن به عنوان قاضی شناخته می شوند. بنابراین مشمول ماده 650 قانون مجازات اسلامی شده و مجازات مربوطه در خصوص افرادی که در این مرجع قضایی شهادت دروغ بدهند اجرا می شود.

شهادت دروغ در کلانتری

تعیین تلکیف شهادت دروغ در مقابل مقامات نیروی انتظامی و کلانتری یکی از سوالاتی است که به کرات در مشاوره های حقوقی مطرح می شود. بهتر است بدانید شهادت دروغ در مقابل مرجع اجرایی با شهادت دروغ در مقابل مرجع قضایی متفاوت بوده و مشمول ماده 560 قانون مجازات اسلامی نمی گردد.

شهادت دروغ در اداره کار

اداره کار یکی از موسسات عالی کشوری است که همواره شاهد شکایات کارفرمایان و کارگران می باشد. با این حال بهتر است بدانید که شهادت دروغ در مقابل هیچ مقام رسمی اداری و غیر اداری و حتی بازرسان و اشخاصی از این قبیل مشمول ماده مورد نظر نبوده و مجازات کیفری شهادت کذب بر آن اعمال نمی گردد.

قانون به برخی از مراجع غیر قضایی اشاره کرده است که در صورت اثبات شهادت دروغ می توانند با استناد به ماده مورد نظر، فرد را متهم به شهادت دروغ نماید. این مرجع اداره ثبت احوال محلی است. شکایت علیه فردی که شهادت دروغ داده است در صورتی قابل استماع است که شهادت وی در امور حسبی و یا امور مربوط به ثبت احوال موثر افتاده باشد.

شهادت کذب در دفتر خانه

دفترخانه و اداره ثبت اسناد رسمی باید بر طبق قواعد و مدارک مختلفی مبادرت به ثبت اسناد نماید و شهادت شهود برای ثبت یک سند و یا ملک در قانون مشخص نشده است مگر اینکه شهادت افراد از طریق مقامات قضایی تایید شده باشد. بنابراین نمی توان فردی که در دفترخانه شهادت دروغ داده است را به استناد ماده 650 قانون مورد نظر محکوم کرد.

شهادت دروغ چه مجازاتی دارد

در ابتدای این مقاله و با ذکر ماده 650 قانون مجازات اسلامی بیان داشتیم که مجازات فردی که شهادت دروغ داده است و دروغ بودن شهادت وی در دادگاه صالح ثابت و مورد حکم قطعی قرار گرفته است سه ماه و یک روز تا دو سال و یا یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی است.

در صورتی که به سبب شهادت کذب مجازات خاصی اعم از نقدی یا غیر نقدی، تعزیری یا حد و … بر فردی بی گناه اعمال شود، فردی که شهادت دروغ داده است باید علاوه بر مجازات ذکر شده در بند اول، به مجازات اعمال شده بر قربانی نیز محکوم گردد حتی اگر این مجازات اعدام و یا سنگسار باشد.