قاچاق و مجازات آن

قاچاق و مجازات آن :  یکی از مواردی که به اقتصاد کشور ضربه وارد می کند خروج محصولات با ارزش کشور و ورود مواد و اشیایی است که یا در حال تولید بوده و یا قابلیت تولید آن در داخل را داریم. این روند مخفیانه و بدون اطلاع دولت می باشد و به عاملین آن قاچاقچی و عنوان مجرمانه آن قاچاق می باشد برای توضیحات بیشتر در ادامه با وکیل کیفری عدل جویان همراه باشید.

این پدیده شوم خسارت های اقتصادی و فرهنگی بی شماری به کشور وارد و موجب محروم شدن کشور از درآمدهای مشروع و قانونی شده است. امروزه دولت به شدت با مرتکبین این جرایم و حامیان آن ها برخورد نموده و اموال بدست آمده از آن ها را کشف و ضبط می نماید. قاچاق اقسام و اشکال مختلف داشته. از قاچاق کالاهای مجاز گرفته تا قاچاق کالاهای ممنوعه..

تعریف قاچاق

در قانون تعریفی از جرم قاچاق ارائه نشده است که این امر خود منجر به تشتت آرا و اختلاف نظر در این رابطه شده است. این جرم در لغت به معنای انجام کاری به شکل پنهانی و با تردستی می باشد. در بند الف ماده 11 از قانون انحصار تجارت خارجی، قاچاق اینگونه تعریف شده است:« کلیه اجناسی که بر خلاف مقررات این قانون وارد مملکت می شود قاچاق محسوب و به نفع دولت ضبط و فروخته می شود و مرتکبین به حبس از 6 ماه الی یک سال محکوم خواهند شد.»

بر اساس قوانین گمرکی (ماده 29) قاچاق به معنای:« وارد کردن کالا به کشور یا خارج کردن کالا از کشور به ترتیب غیرمجاز، مگر آنکه کالای مزبور در موقع ورود یا صدور، ممنوع یا غیرمجاز یا مشروط نبوده و از حقوق گمرکی و سود بازرگانی و عوارض بخشوده باشد.»

انواع قاچاقچی!!

• قاچاقچی حرفه ای فردی است که بیش از سه مرتبه مرتکب تکرار یا تعدد جرم قاچاق شده است.
• قاچاق سازمان یافته، جرمی است که با برنامه‌ریزی و هدایت گروهی و تقسیم کار توسط یک گروه نسبتاً منسجم متشکل از سه نفر یا بیشتر که برای ارتکاب جرم قاچاق، تشکیل یا پس از تشکیل، هدف آن برای ارتکاب جرم قاچاق منحرف شده است صورت می‌گیرد.

انواع قاچاق

یک تقسیم بندی که در رابطه با جرم کیفری قاچاق وجود دارد تقسیم آن به داخلی یا خارجی می باشد. بر این اساس اگر حمل و نقل غیر قانونی کالایی در دو نقطه از مرزهای داخلی یک کشور انجام پذیرد، قاچاق داخلی بوده و اگر یک نقطه از مبدا یا مقصد خارج از مرزهای یک کشور باشد قاچاق ارتکابی خارجی خواهد بود.

تقسیم بندی دیگری که در رابطه با این جرم وجود دارد تفکیک انواع آن برحسب عوارض می باشد که سبب قاچاق عوارض گمرکی و قاچاق عوارض شهری می شود.

تقسیم بندی دیگر در این خصوص باتوجه به جنس مورد قاچاق می باشد که سبب قاچاق اجناس مجاز مانند کیف و کفش و پوشاک یا قاچاق اقلام غیرمجاز و ممنوعه مانند قاچاق مواد مخدر، اسلحه و مهمات می شود.

 قاچاق اسلحه و مهمات

منظور از قاچاق اسلحه وارد کردن به مملکت و یا صادر کردن از آن یا خرید و فروش و یا حمل و نقل و یا مخفی کردن و یا نگاه داشتن آن در داخل مملکت است. واردات انواع اسلحه و مهمات و ادوات جنگی و نیز دینامیت، باروت و چاشنی ممنوع می باشد مگر به موجب اجازه وزارت دفاع و پشتیبانی.

قاچاق مواد مخدر

به طور کلی ماده مخدر به ماده افیونی طبیعی- گیاهی و یا شیمیایی ای گفته می شود که استعمال آن به هر نحو منجر به ایجاد توهم و کاهش سطح هوشیاری و عوارض سو جسمانی و ذهنی می گردد. از این رو هرگونه قاچاق مواد مخدر و افیون و دخانیات جرم بوده و اگر قاچاق این جرم با اسلحه و یا مقادیر بسیار بالا صورت بگیرد منجر به مجازات اعدام و در سطوح پایین تر از آن قاچاقچی به حبس ابد،حبس، شلاق، جزای نقدی و… محکوم می شود.

 قاچاق عتیقه جات

عتیقه جات اشیایی هستند که دارای قدمتی صدساله یا بیش از آن می باشند. در کنار آن ها آثار ملی قرار دارد که به ثبت جهانی نیز رسیده اند. در قانون صراحتا صادر کردن اشیا عتیقه ممنوع اعلام شده است. ماده یک تصویب نامه ممنوعیت صدور اشیای عتیقه مصوب شورای انقلاب اعلام می دارد:« صدور هرگونه اشیای عتیقه و هنری از کشور ممنوع است.» همچنین ماده 561 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، بیان می دارد:« هرگونه اقدام به خارج کردن اموال تاریخی ـ فرهنگی از کشور هرچند به خارج کردن آن نینجامد، قاچاق محسوب می‌شود و مرتکب علاوه بر استرداد اموال به حبس از یک‌سال تا سه‌سال و پرداخت جریمه معادل دو برابر قیمت اموال موضوع قاچاق محکوم می‌شود.» هر اقدامی که منجر به قاچاق عتیقه جات گردد، طبق بند ۵ ماده ۵ قانون تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب، رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه‌های انقلاب است.

 قاچاق کالا و ارز

به هر فعل یا ترک فعلی گفته می شود که سبب نقض مقدمات قانونی مربوط به ورود و خروج کالا و ارز گردد و در گمرک مرزی یا داخل کشور شناسایی و کشف گردد. کالا هر وسیله ای است که به موجب عرف دارای ارزش مالی باشد. ارز هم به پول رایج خراجی اعم از اسکناس یا مسکوکات یا حوالجات گفته می شود که در مبادلات مالی کاربرد دارد.

 قاچاق انسان

امروزه قاچاق انسان برای بردگی یا فروش اعضای بدن وی امری سودآور برای قاچاق چیان می باشد. سالانه میلیون ها مرد و زن و کودک بدون اطلاع از عاقبت شومی که در انتظارشون هست طعمه قاچاق چیان می گردند. کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و قانون گذار برای کاستن از این امر اقدام به قانون گذاری نموده است. مطابق ماده واحده قانون مجازات، عبوردهندگان اشخاص غیرمجاز از مرزهای کشور، هر کس دیگری را به طور غیرمجاز از مرز عبور دهد و یا موجبات عبور غیرمجاز دیگران را تسهیل کند.

قاچاق و مجازات آن

مجرم شناخته شده به یکی از مجازات زیر مجازات خواهد شد:

1.  در صورتی که عمل عبوردهنده مخل امنیت باشد چنانچه در حد محاربه و افساد فی الارض نباشد به حبس از (10-2) سال محکوم خواهد شد.
2. چناتنچه شخص عبور داده شده از افراد ممنوع الخروج یا ممنوع الورود یا قاچاقچی باشد مرتکب به (8-2) سال حبس و جریمه نقدی از 2500000 تا 1000000 ریال محکوم خواهد شد.
3. چنانچه فرد عبور داده شده محکوم به کیفر یا متهم به جرمی باشد که رسیدگی آن در صلاحیت دادگاه کیفری «دادگاه عمومی» باشد، مرتکب به مجازات (4-2) سال حبس محکوم خواهد شد.
4. در صورتی که فرد عبور داده شده غیربالغ باشد، مرتکب به حبس از (5-3) سال محکوم خواهد شد.
5. در صورتی که عمل مرتکب غیر از موارد فوق باشد، مرتکب به حبس از (3-1) سال محکوم خواهد شد.

روند رسیدگی به جرایم قاچاق

رسیدگی به پرونده های قاچاق کالا و ارز در صلاحیت دادگاه های عمومی و رسیدگی به جرایم قاچاق مواد مخدر در صلاحیت دادگاه انقلاب خواهد بود.

رسیدگی به این جرایم خارج از نوبت می باشد. دادگاه مکلف است نسبت به تعیین و تکلیف قاچاق مکشوفه اعلام نظر نماید و پس از تعیین و تکلیف قطعی مطابق با آیین نامه ای که به تصویب هیأت وزیران رسیده است اقدام به فروش اموال منقول و غیرمنقول مورد استفاده یا بدست آمده از جرم قاچاق نماید که بخشی از این مبلغ به مبارزه با قاچاق اختصاص می یابد.