صدور حکم حجر

صدور حکم حجر : حجر در لغت به مانع شدن و جلوگیری کردن فردی از انجام دادن عملی را گویند و در حقوق، فردی که حکم حجر برای وی صادر شود را محجور گویند. برای توضیحات بیشتر در ادامه با وکیل حکم حجر گروه حقوقی عدل جویان همراه باشید…

انواع حجر

حجر را بر دونوع حجرعام و حجر خاص تقسیم می‌ شود:

1) حجر عام

کسی است که نمی تواند هیچ یک از حقوق خود را انجام دهد و نیازمند کمک و نظارتی دیگری می باشد. همانند شخص مجنون که برای انجام همه امور حقوقی خود نیازمند نظارت دیگری می باشد.

2) حجر خاص

کسی است که تنها در بعضی از حقوق خود نمی تواند دخالت کند و نمی‌تواند مستقلا در آنها تصرف کرده و آنها را به تنهایی انجام دهد، همانند شخص سفیه که تنها در امور مالی است که حق ندارد مستقل در آنها تصرف نماید.

محجورین

مطابق قانون مدنی ما سه دسته از افراد را محجور می نامند

1. افراد غیر رشید
2. صغار
3. مجانین این افراد محجور نامیده می شوند و از تصرف در اموال و انجام حقوق خود منع شدند.

علت ممنوع شدن محجورین از تصرف در اموال و حقوق خود

قانون نسبت به کسانی که محجور نامیده می شوند و حکم به محجوریت آنها داده می‌شود، محدودیت‌هایی اعمال می کند تا جایی که بعضی از محجورین حق هیچ گونه تصرفی در اموال و حقوق خود را ندارند. علت و اساس چنین محدودیت‌هایی برای افراد محجور حمایت شارع و قانونگذار از چنین افرادی می باشد تا از آنها سوء استفاده نشود و برای حفظ حقوق آنها اشخاصی را منصوب می‌کنند که این اشخاص را قیم می نامند و این اشخاص در معاملات و اعمال حقوقی افراد محجور نظارت کرده تا ضرر و زیانی به این افراد محجور وارد نشود و از حجر آنها سوء استفاده نشود.

حجر حمایتی و حجر سوءظن

حجر حمایتی: حجر حمایتی به این معنا می باشد که شارع و قانونگذار از چنین افراد محجوری در برابر سایر افراد و عموم جامعه حمایت می‌کند ولی در مقابل حجر دیگری وجود دارد به نام حجر سو ظنی. در این نوع حجر شارع و قانونگذار از ضررهایی که ممکن است از طریق شخص محجور به افراد دیگر وارد شود جلوگیری می کند و از عموم جامعه در مقابل محجور حمایت می کند همانند یک تاجر ورشکسته ای که محجور نامیده شده که در این حالت حجر سوء ظنی بوده که قانون در این صورت از بستانکاران حمایت می کند تا مبادا اموال و حقوق آنها ضایع نشود.

نصب و عزل قیم

دادگاه برای جلوگیری از ضرر رسیدن به افراد محجور و عدم سوء استفاده از محجور اشخاصی را با عنوان قیم برای آنها نصب وتعیین می‌کند. قیم باید در تمام امور حقوقی و مالی که برای محجور انجام می دهد، مصلحت محجور را در نظر بگیرد. دادگاه این حق را دارد که در صورت عدم رعایت مصاحت محجور و یا محجور شدن خود قیم یا …. قیم را عزل کند.

اختیارات قیم در امور مالی

محجورین طبق قانون حق تصرف و انجام امور مالی خود را ندارند. بنابراین برای اداره کردن اموال آنها، شخصی را به عنوان قیم و وصی تعیین می‌کنند. اگر کودکان محجور باشند و پدر و مادرنداشته باشند یا اینکه افراد پس از رسیدن به سن بلوغ محجور شده باشند، باید برای آنها قیم تعیین شود و این کار توسط دادگاه انجام شود. در صورتی که شخص محجور والدینی داشته باشد، پدر و مادر آنها به عنوان قیم آنها تعیین می شود.

پس از تعیین شدن قیم همه دارایی ها و اموال شخص محجور در اختیار قیم قرار می‌گیرد و اوست که باید این اموال و دارایی ها و امور حقوقی شخص محجور را مدیریت کند. شخص قیم حق هیچ گونه تصرفی را که مصلحت شخص محجور رعایت نشده را ندارد. قیم در تصرفی که در اموال محجور انجام می‌دهد باید مصلحت وی را در نظر بگیرد.

صدور حکم حجر

زمانی که دادستان در شخص، اماره ها و نشانه های فرد محجور را مشاهده می کند وی را به دادگاه ارجاع داده و معرفی می‌کند و دادگاه تحقیقات لازم را در مورد چنین شخصی که احتمال محجور بودن در او وجود دارد را انجام می دهد و سپس حکم را صادر می کند. همچنین افراد دیگری از عموم مردم هم که نشانه های محجور بودن را در فردی مشاهده می‌کنند، می‌توانند با تنظیم دادخواست صدور حکم حجر در دفاتر خدمات قضایی، خواهان صدور حکم حجر برای این شخص شده و خود او نیز می‌تواند قیمومیت این شخص را که به عنوان محجور به دادگاه معرفی کرده، برعهده بگیرد.

صدور حکم حجر متوفی

ممکن است که شخصی که فوت کرده قبل از فوت محجور بوده باشد اعم از سفیه و یا مجنون … این فرد متوفی که احتمال محجور بودن وی قبل از فوت وجود داشته، ممکن است که معاملاتی انجام داده باشد که هیچ کدام از وراث یا اشخاص دیگر از این مسئله حجر شخص متوفی در هنگام انجام معاملات اطلاعی نداشته باشند. اگر بعد از فوت شخص، وراث یا اشخاص دیگر به انجام معاملات وی در حالت حجرآگاه شوند،

در این صورت وراث یا شخصی که ضرر و زیانی به وی وارد شده یا در اثرعمل حقوقی شخص متوفی که محجور بوده خسارتی به او رسیده باشد، می تواند حتی بعد از فوت درخواست صدور حکم حجر متوفی را دهد و باید تمامی مستندات خود و بینیه خود را به دادگاه تقدیم نماید. در صورت اثبات حجر شخص متوفی تمام معاملات وی در دوران قبل از فوت باطل می شود.

آثار صدور حکم حجر

1. تعیین کردن قیم با حکم دادگاه برای جلوگیری از سوء استفاده کردن از اموال شخص محجور با نظارت قیم
2. ممنوع شدن انجام معاملات مالی و جلوگیری از ایجاد تعهدات مالی برای شخص محجور
3. جلوگیری از انجام معاملات در مدت زمان حجر قبل از متوفی
4. تصرف و فروش اموال محجور تنها به اذن و اجازه دادستان که توسط قیم انجام خواهد شد که با درنظر گرفتن مصلحت محجور می باشد.

رفع حجر

در صورت رفع حجر، شخص محجور می تواند حکم حجر صادر شده در مورد وی را رفع کند. اگر شخصی خواهان رفع حجر خود می باشد، باید ادعای رفع حجر خود را اثبات نماید و در دفاتر خدمات قضایی دادخواستی را به عنوان صدور حکم رفع حجر تنظیم نماید – اطلاعات بیشتر در مشاوره حقوقی رفع حجر . دادگاه نیز پس از تحقیقات لازم، این فرد را به پزشکی قانونی ارجاع داده و معرفی کرده پس از تایید پزشکی قانونی دادگاه حکم رفع حجر را صادر می کند. پس از صدور حکم رفع حجر شخص محجوری که قیم داشته است، قیمومیت آن شخص خود به خود باطل و از بین می‌رود و بعد از آن شخص می تواند در معاملات خود به طور مستقل اقدام نماید و آزادانه در امور و اموال خود تصرف کند. با تماس با گروه حقوقی عدل جویان از خدمات مشاوره حقوقی گروه حقوقی عدل جویان بهره مند شوید.