الزام به ثبت اختراع

الزام به ثبت اختراع : همه افراد اموال و دارایی دارند که مالک آن اموال می باشند. اما نوع دیگری از مالکیت وجود دارد که به مالکیت-معنوی معروف می باشد. مالکیت معنوی در مواردی حاصل می‌شود که فردی خلاقیت و ایده ای جدید و طرح جدید را به وجود آورد که قبلا کسی چنین طرح و ایده را به ثبت نرسانده باشد و یا قبلا چنین طرح و ایده ای استفاده نشده باشد.

بنابراین تمامی حقوق متعلق به این فکر و ایده باید متعلق به ایجاد کننده و تولید کننده آن باشد. پس این فرد باید مالکیتی بر طرح‌ها و ایده‌های خود داشته باشد که از آن به مالکیت معنوی یاد می شود.

برای اینکه افراد مخترع و مبدع طرح ها و ایده ها، مالک ایده ها و طرح ها شوند، باید اختراعات خود را به ثبت برسانند تا از این طریق مالکیت معنوی این طرح ها و ایده های خود را به دست آورند و به ثبت رسانند و به دنبال آن صنعت حاصله از آن اختراع را نیز صاحب می شوند.

اختراع های قابل ثبت

اختراعی قابل ثبت می باشد که حاوی ابتکار جدید و دارای کاربرد صنعتی باشند. منظور از ابتکار جدید آن است که این اختراع در صنعت و یا فن قبلی وجود نداشته باشد و مورد استفاده قرار نگرفته باشد و از لحاظ صنعتی کاربردی بوده و قابل استفاده در بخش های مختلف صنعتی باشد. اما منظور از صنعتی همان صنایع موجود در کشور را شامل می شود اعم از صنایع دستی و کشاورزی یا ماهیگیری و… برای ثبت اختراع لازم به اخذ گواهینامه اختراع می باشد

اخذ گواهینامه اختراع

در الزام به ثبت اختراع باید تعریفی از گواهینامه اختراع بیان داشت گواهینامه اختراع سندی است که اداره مالکیت صنعتی برای حمایت از اختراع صادر می کند و افرادی که گواهینامه اختراع را اخذ نمایند از حقوق و منافعی بهره مند می شوند.

موارد صدور گواهینامه اختراع

اداره مالکیت صنعتی زمانی اقدام به صدور گواهی اختراع می‌کند که اختراع فرد، یک ابتکار جدید و کاربردی در صنعت خط تولید باشد و به صنعت بازار کمک کند. اختراع در غیر از این موارد اخذ گواهینامه اختراع را به دنبال نخواهد داشت.

در موارد زیر نیز گواهی اختراع صادر نمی شود و از حیطه حمایت از اختراع خارج می باشد:

1.  نظریه های علمی یا روش های ریاضی و یا آثار هنری خارق العاده هم نمی توانند گواهی اختراع را اخذ نمایند
2. کشفیات مربوط به معالجه بیماری و یا روشهای تشخیص بیماری نیز خارج از حیطه حمایت اختراع می باشند
3. منابع ژنتیک و اجزاء ژنتیک تشکیل دهنده آن و همچنین فرآیندهای بیولوژیک تولید
4. طرح ها و قواعد و یا روش های انجام کار تجاری و سایر فعالیت‌های ذهنی و اجتماعی نیز خارج از حیطه حمایت از اختراع می باشد. لازم به ذکر می باشد چنانچه اختراع انجام شده توسط وی به گونه ای باشد که بهره برداری از آن اختراع، خلاف موازین شرعی و یا نظم عمومی و اخلاق حسنه باشد از حیطه حمایت از اختراع خارج خواهد شد.

چگونگی ذکر نام مخترع

چنانچه فردی به تنهایی اختراع را انجام داده باشد، تنها نام وی به عنوان مخترع ثبت خواهد شد و حقوق اختراع ثبت شده نیز حفظ و منحصرا به مخترع آن تعلق می گیرد. اما چنانچه افرادی به صورت گروهی اختراع را انجام داده باشند، منفعت حاصل از این اختراع متعلق به همه آنها می باشد و به صورت مشترک مخترع آن محصول خواهند بود.

در الزام به ثبت اختراع باید بیان داشت که حقوق و منافع حاصل از اختراع قابلیت انتقال را دارند. یعنی در صورت فوت مخترع حقوق و منافع حاصل از آن اختراع به وراث وی منتقل می شود.

یک نکته فوق العاده در الزام به ثبت اختراع ؛ چنانچه فردی در استخدام شرکت برای اختراع کالایی باشد، چنانچه اختراعی انجام گیرد، تمامی حقوق مادی این اختراع به کارفرما تعلق خواهد گرفت. مگر آنکه خود مخترع چیزی بر خلاف این را در قرارداد استخدامی خود شرط کرده باشد.

عدم ذکر نام مخترع

مطابق قانون، نام مخترع باید به ثبت برسد و در گواهینامه اختراع ثبت شود. اما اگر شخص مخترع از اداره مالکیت صنعتی درخواست نماید که نامش به عنوان مخترع چنین طرح و ایده و اختراع ثبت نشود، این درخواست از وی پذیرفته می شود. اما هرگز نمی توان اختراع خود را به نام دیگری به ثبت برساند و هرگونه تعهد مخترع مبنی بر اینکه نام شخص دیگری به عنوان مخترع قید شود، فاقد اثر قانونی می باشد.

الزام به ثبت اختراع

شخص مخترع برای ثبت اختراع باید اظهار نامه ای را به اداره مالکیت صنعتی ارسال نماید. اظهارنامه ثبت اختراع باید مجموعه ویژگی های را دارا باشد از جمله آن: باید موضوعی را که حمایت از آن درخواست شده تعیین کند و اظهار نامه باید به فارسی تنظیم شود و اظهار نامه باید تاریخ و امضا داشته باشد و اظهارنامه به طور صریح خواسته و توصیف ادعا و همچنین خلاصه ی از اختراع را ذکر نماید. همچنین در زمانی که شخصی که اظهار نامه را تنظیم می نماید، خودش مخترع نبوده و از طرف مخترع آن را تنظیم نماید. باید مدارک دال بر سمت قانونی وی همراه با اظهارنامه تحویل داده شود.