اظهارنامه

اظهارنامه: یکی از مواردی که به منظور مطالبه حق در برخی موارد و پیش از طرح شکایت می بایستی انجام شود، ارسال اظهارنامه است. البته این کار نیازمند رعایت تشریفات قانونی می باشد و خواهان حق در صورتی می تواند برای مطالبه حق خویش اظهارنامه ارسال کند که سررسید تاریخ دریافت طلبش به موجب قانون، عرف یا توافق طرفین رسیده باشد. مطابق قانون آیین دادسی مدنی: «هرکس می‌تواند قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را مطالبه نماید، مشروط بر این که موعد مطالبه رسیده باشد. به طور کلی هر کس حق دارد اظهاراتی که را که راجع به معاملات و تعهدات خود با دیگری است و بخواهد به طور رسمی به وی برساند، ضمن اظهارنامه به طرف ابلاغ نماید. ای عمل توسط اداره‌ی ثبت اسناد و املاک کشور یا دفاتر دادگاه‌ها ابلاغ می‌شود. اداره‌ی ثبت اسناد و دفتر دادگاه‌ها می‌توانند از ابلاغ نامه‌هایی که حاوی مطالب خلاف اخلاق و خارج از نزاکت باشد، خودداری نمایند.»

تعریف اظهارنامه

سند عادی ای می باشد که به شکل رسمی به طرف مقابل ارسال می گردد. چرا که در غیر این صورت امکان اثبات مطالبات یا اعلان درخواست ها یا انجام تعهدات و…ممکن نخواهد بود.در این خصوص ماده 156 از قانون آئین دادرسی مدنی بیان می دارد:« هرکس می تواند با ارسال اظهارنامه حق خود را از دیگری مطالبه نماید.» همچنین به کمک این کار می توان درخواست های خود در خصوص معاملات یا تعهدات خود یا سایرین را به طور رسمی به وسیله اظهارنامه به دیگران اعلام نمود. مضافا آنکه در صورت نپذیرفتن چیزی توسط طرف مقابل، می توان به این کار تمسک نمود.

نحوه تنظیم

اظهارنامه مختص مطالبه حق نمی باشد. بنابراین هر شخصی می تواند هرنوع ارتباطی که در روابط خود با سایرین دارد را به شکل رسمی یعنی تنظیم و ارسال  انجام دهد. این امر مستلزم رعایت اصولی می باشد که مهم ترین آن ها عبارتند از:

1.  حدالامکان از الفاظ کوتاه، صریح، دقیق و بدون ابهام استفاده کنیم و از واژگانی که از معنای آن آگاهی کامل نداریم بپرهیزیم، زیرا ممکن است به ضرر خودمان استفاده شود.
2. هنگام نگارش از دروغ، افترا، توهین و تهمت و نشر اکاذیب بپرهیزیم زیرا سبب خواهد شد مرجع ارسال کننده اظهارنامه که دفاتر خدمات الکترونیک قضایی هستند از دریافت و ارسال اظهارنامه امتناع کنند.
3. اگر به همراه اظهارنامه سند و مدرکی پیوست می شود در متن نوع، مشخصات و اطلاعات مربوط به آن ذکر گردد.
4. اگر اقلام همراه با اظهارنامه به موجب ساز و کار دفاتر خدمات قضایی، قابلیت ارسال به طرف مقابل را نداشته باشند  قید نماییم که اقلام مربوطه تحویل دفتر ابلاغ اظهارنامه شده است.
5. در نگارش از افراد متخصص همچون وکیل متخصص استفاده نمایید. چراکه بی تجربگی در ارسال  نه تنها ممکن است منجر به ورود ضرر به خویش شود بلکه ممکن است طرف مقابل را هوشیار نماید و اقدامات متقابل علیه فرد را آغاز کند.
6. در قسمت پایانی  متذکر شویم که در صورت عدم همکاری اقدامات مقتضی قانونی صورت خواهد پذیرفت و کلیه خسارات وارده نیز مطالبه خواهد شد.

معایب ارسال اظهارنامه

ارسال اظهارنامه سبب هوشیاری فرد و گرفتن مشاوره و اطلاعات از دیگران می شود. حال اگر آن افراد ناصالح بوده یا اطلاعات نادرستی دهند امکان صلح و سازش کم می شود و کار به مراجع قضایی می کشد.
امکان غافل گیری از بین می رود.فی المثل در خصوص دعاوی مالی که قرار تامین خواسته صادر خواهد شد، فرد با انتقال یا مخفی نمودن اموال خود مانع از توقیف اموال می شود.
تنظیم  اگر تخصصا توسط وکیل صورت نگرفته باشد احتمال اقرار از جانب ارسال کننده را با خود خواهد داشت. در نتیجه طرف مقابل از فرد علیه وی استفاده خواهد کرد.

نحوه ارسال

برای تهیه  با کد ملی می توان به واحد فروش تمبر و اوراق قضایی مستقر در دادگستری ها مراجعه نمود. اظهارنامه در سه نسخه متحدالشکل تنظیم می شود. پس از تنظیم پیامکی با این محتوا که اظهارنامه شما با موفقیت ارسال شد، داده می شود. معمولا بعد از یک پرسه زمانی 20 الی 30 روزه پیامک دیگری با این عنوان که طرف مقابل شما، اظهارنامه را دریافت نموده یا خیر ارسال می شود. سپس با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی رسید اخذ می گردد. البته افراد می توانند با گرفتن کد ثنا از دفاتر خدمات قضایی از مراجعه مجدد برای اخذ رسید پیش گیری کرده و با استفاده از سایت عدل ایران نتیجه ابلاغ خود را مشاهده و دریافت نمایند.