قصاص و عوامل به تاخیر انداختن آن
قصاص : از آنجایی که قوانین مجازات در کشور ما طبق اصول شرعی الگو برداری شده است قصاص حکمی است که برای افراد جنایتکار صادر می شود.
از ماده ۲۸۹تا ماده ۲۹۵قانون مجازات اسلامی در مورد صدور حکم قصاص توضیحاتی بیان شده است.در این توضیحات اشاره شده است که جنایت فرد میبایستی به صورت عمدی و خطایی بوده باشد تا دادگاه این اجازه را داشته باشد که برای او حکم قصاص را صادر نماید.
اگر فردی که به سن عقلانی و قانونی رسیده باشد و با اطلاع کامل مرتکب قتل شود، قتل او عمدی به حساب می آید و او محکوم به قصاص نفس می شود.
در چه مواردی ممکن است اجرای حکم قصاص به تعویق بیافتد؟
فهرست مطالب
اجرام حکم قصاص در واقع حق مسلم بازماندگان مقتول می باشد و دادگاه از صدور این حکم به هیچ عنوان دریغ نخواهد کرد، زیرا جانی مرتکب قتل عمدی شده و میبایستی به سزای عملش برسد. اما با این وجود بازهم شرایطی وجود دارد که در صورت وجود آن ها حکم قصاص به تعویق می افتد، در ادامه به چندین مورد از این شرایط اشاره کرده ایم با وکیل کیفری گروه حقوقی عدل جویان همراه باشید.
باردار بودن زن
اگر زنی به قتل محکوم شود و قاضی برای او حکم قصاص را صادر نماید، در صورتی این حکم اجرا می شود که زن باردار نباشد. اما اگر زن در آن هنگام باردار باشد، اجرای حکم قصاص تا وضع حمل زن به تعویق خواهد افتاد. البته حکم در صورتی اجرا می شود که نوزاد نیازی به شیر مادرش نداشته باشد و این توسط پزشک تایید شود. اما اگر پزشک شیر دادن مادر را به نوزاد الزامی بداند آنوقت ممکن است دادگاه حکم قصاص را تا دوسال به تعویق بیندازد تا دوران شیردهی به اتمام برسد.
تجدید نظر مقامات قضایی از اجرای حکم
اگر قاضی در اجرای حکم قصاص دچار تردید شود و از حکم خود تجدید نظر نماید، اجرای حکم به تعویق خواهد افتاد و تا زمانی که قاضی تصمیم نهایی خودرا اعلام نکند اجرای حکم قصاص نیز ممکن نیست.
در خواست عفو و بخشش از سوی قاتل
اگر قاتل قبل از اجرام حکم طی دادخواستی به کمیسیون عفو و بخشش، از عوامل این کمیسیون بخواهد که اورا مورد عفو قرار دهند اجرای حکم قصاص به تعویق خواهد افتاد. اداره کمیسیون عفو و بخشش درخواست قاتل را برسی کرده و نتیجه نهایی را به دادگاه اعلام می نماید که این کار ممکن است یک تا دوماه طول بکشد. در این صورت دادگاه موظف است تا زمانی که کمیسیون عفو و بخشش نتیجه نهایی را اعلام نکرده است، از اجرای حکم خود داری نماید.
بیمار بودن قاتل
اگر فرد قاتل دچار بیماری حادی باشد که سزاوار اجرای حکم قصاص در آن وضعیت نباشد آن وقت دادگاه از اجرای حکم خود داری کرده و تا زمان رفع بیماری او اجرای حکم را به تعویق خواهد انداخت. اما توجه داشته باشید که این مورد فقط در صورتی امکانپذیر می باشد که پزشک بیماری فرد قاتل را تایید کرده باشد. البته در اکثر موارد دیده شده که بیماری قاتل موجب عدم اجرای حکم او نشده و حکم در هر صورت اجرا شده است.
چه کسانی در زمان اجرای حکم قصاص در محل حضور دارند:
قاضی صادر کننده حکم
قاضی صادر کننده حکم در صورتی که مرجع قضایی صلاح بداند میبایستی در محل اجرای حکم حضور داشته باشد.
رئیس اداره زندان
حضور رئیس زندان در محل اجرای حکم در واقع الزامی به حساب می آید. اگر حکم در خارج از محل زندان اجرا شود رئیس زندان میبایستی برای تسلیم قاتل و همچنین برقراری نظم در محل اجرای حکم حضور یافته و وظایف خودرا انجام دهد.
فرمانده نیروی انتظامی و یا قائم مقام آن
فرمانده نیروی انتظامی محل نیز باید در مکان اجرای حکم حضور یابد. همچنین فرمانده نیروی انتظامی محل می تواند به جای خود قائم مقام را در محل حاضر نماید.
پزشک قانونی
وجود یک پزشک معتمد و قانونی در محل اجرای حکم قصاص الزامی می باشد زیرا قبل از اجرای حکم میبایستی پزشک وضعیت جسمانی قاتل را برسی نماید. پی از اجرای حکم نیز پزشک قانونی وظیفه دارد جسد را برسی نموده و به سرد خانه منتقل نماید.
حضور یک روحانی
در برخی موارد دیده شده که از افراد بصیر و روحانی نیز برای حضور در محل اجرای حکم دعوت می نمایند البته عدم حضور این افراد مانع از اجرای حکم نخواهد شد.
بارها شاهد اجرای حکم قصاص در ملا عام بودم. از قصاص همزمان چهار نفر در اهواز تا قصاص زن یا مرد، پیر یا جوان. سؤالی که همیشه در حین اجرای این حکم و قبل از اون در ذهنم وجود داشته، این بود که اولیای دم، در مواردی که رضایت اونها بلافاصله لغو حکم میکنه، بعد از اجرای حکم، تا زمانی که زنده هستن، آیا احساس نمیکنن که دچار شکلی از قتل شدن؟
آیا کسانی که میبخشند، راحت تر نمیتونن از خدا درخواست بخشش گناهان خودشون رو داشته باشن؟
بر فرض اینکه قاتل بشدت مستحق مرگ هم باشه، اما نظر شخصی من و دیدن یک مورد گذشت اولیای دم پای چوبه دار، اینه که گذشت باعث افزایش چشمگیر روحیه و امید به بخشش همه گناهان شخص بخشنده از سوی خداوند بخشنده تر میشه.
بیایید و ببخشید اگر ولی دم هستید چرا که بخشش در اوج قدرت، لذتی وصف ناپذیر خواهد داشت.